مؤلفه‌های اقتصادی اجرای عدالت اجتماعی از دیدگاه اسلام

نویسندگان

1 استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری فقه‌الاقتصاد دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران

چکیده

اسلام علاوه بر بعد فردی عدالت به بعد اجتماعی عدالت توجه ویژه‌ای معطوف داشته است و هدف اصلی ارسال رسل الهی را تحقق عدالت اجتماعی بیان می‌کند. عدالت اجتماعی بر دو پایه استوار است: تأمین اجتماعی، توازن اجتماعی. دین اسلام نه تنها به­دنبال ریشه‌کن نمودن فقر از جامعه اسلامی است بلکه وجود احساس فقر را در جامعه اسلامی مذموم می‌دارد و به دنبال رفع آن می‌باشد.
اسلام برای اجرای عدالت اجتماعی ابزارهای کارآمد و مناسبی را در دو بخش قرار داده است. بخش اول مربوط به ابزارها و دستورات لازم‌الاجراست مثل ارث و خمس و زکات و مالیات و... . و بخش دوم مربوط به ابزارها و دستورات اخلاقی است که به طور کلی با مفهوم احسان از آن یاد می‌کند که با رعایت این دو دسته از دستورات، سلامت و رشد آرمانی جامعه اسلامی را تضمین می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم.
ادیب، سعید (1383)، پایان نامه کارشناسی ارشد، «بررسی جایگاه خمس و زکات در تأمین مالی حکومت اسلامی»، دانشکده مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع).
اصفهانی، حسین بن محمد راغب (1385)، مفردات الفاظ القرآن، قم: انتشارات طلیعه نور.
تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد (1410ق)، غرر الحکم و درر الکلم، قم: دار الکتاب الإسلامی.
حر عاملی، محمد بن حسن (1431ق)، تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، بیروت: نشر الامیره.
حسینی شیرازی، سید محمد (بی تا)، الفقه، القواعد الفقهیه، بی جا، بی نا.
حکیمی، محمد رضا؛ حکیمی، محمد؛ حکیمی، علی (1368)، الحیاه، تهران: چاپ اول، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حکیمی، محمد رضا؛ حکیمی، محمد؛ حکیمی، علی (1368)، الحیاه، ترجمه احمد آرام، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول.
حلّی، نجم الدین جعفر بن حسن (1418ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیه، قم: مؤسسه المطبوعات الدینیه، چاپ ششم.
رضایی، محمد حسین (1382)، مجموعه مقالات برگزیده همایش عدالت اجتماعی و امیر المؤمنین علی علیه السلام، دانشکده و پژوهشکده علوم انسانی دانشگاه امام حسین (ع).
رضی، محمد بن حسین (1384)، نهج البلاغه، محمد دشتی، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
سبزواری، ملاهادی (1375)، شرح الاسماء الحسنی، تهران: چاپ نجفقلی حبیبی.
سید قطب (بی تا)، عدالت اجتماعی در اسلام، ترجمه محمد علی گرامی و سید هادی خسرو شاهی، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ هشتم.
شرتونی، سعید (1385)، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، قم: انتشارات اسوه.
صدر، محمد باقر (1360)، اقتصاد ما، ترجمه ع اسپهبدی، مشهد: جهاد سازندگی، جلد دوم.
صفدی، خلیل بن ایبک (بی‌تا)، الوافی بالوفیات، بیروت: دار النشر فراتز شتایز.
طباطبایی سیدمحمدحسین (1422ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی.
طوسی، محمد بن حسن (1414ق)، الأمالی، قم: دارالثقافه.
عیوضلو، حسین (1384)، «جزوه درسی موضوعات انتخابی در اقتصاد اسلامی»، دانشکده اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع).
فاضل آبی، حسن بن ابی طالب یوسفی (1417ق)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
قانون مجازات اسلامی.
کاتوزیان، ناصر (1388)، فلسفه حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی (ط ـ الإسلامیه)، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
مجلسی، محمد تقی (1406ق)، روضه المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم: مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانبور، چاپ دوم،13 جلد.
مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (1410ق)، بحار الأنوار، بیروت: مؤسسه الطبع و النشر.
محمدی، جمعه خان (1385)، تعدیل نابرابری‌های اجتماعی در دولت امام علی علیه‌السلام، قم: انتشارات مؤسسه شیعه شناسی.
محمدی ری شهری، محمد (1387)، میزان الحکمه، قم: نشر دارالحدیث.
المقری فیومی، احمدبن محمدبن علی (1383)، المصباح المنیر، قم: انتشارات هجرت.
موسوی، سید جمال الدین (1380)، عدالت اجتماعی در اسلام، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
نوری، محدث، میرزا حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام.