حوزه‌ها و محدودیت‌های نظارت اساسی بر قوانین عادی در نظام حقوقی هند

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده‌ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی(ره)

2 کارشناس ارشد حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی(ره)

چکیده

بررسی حوزه‌ها و محدودیت‌های وارده بر نظارت قانون اساسی بر قوانین عادی فهم درستی از جایگاه قانون اساسی یک کشور می‌دهد. قانون اساسی هند، اقتباس جالبی از حاکمیت پارلمان انگلیسی و حاکمیت قضایی آمریکاست. سوال اصلی این است که حوزه­های نظارت قانون اساسی بر قوانین عادی مصوب پارلمان و محدودیت­های وارده بر آن چیست؟ نظارت اساسی بر اعمال قانونگذاری عادی با تکیه بر دو مفهوم انجام می‌گیرد: 1. حقوق بنیادین، که در ارزیابی قوانین عادی اعمال می‌شود؛ و 2. ساختار مبنایی که در اصلاحات قانون اساسی ارزیابی می‌شود. محدودیت‌های وارد بر آن شامل دو مورد کلی است: محدودیت‌های ناشی از وضعیت استثنایی و محدودیت‌های مربوط به ساختار حقوقی هند. دادرسی بدون تشریفات قانونی، حکومت نظامی، و اعلامیه‌ی ضرورت، از شقوق استثنای اول و قدرت پارلمان بر اصلاح قانون اساسی و نظارت پسینی، مربوط به محدودیت دوم‌اند که به‌دلیل موقتی و استثنایی بودن تأثیر زیادی بر دامنه‌ی نظارت اساسی ندارند. ازاین‌رو با وجود حاکمیت نسبی پارلمان در هند، گستردگی دامنه‌ی مقررات مشمول نظارت اساسی، جایگاه رفیعی را برای قانون مرجع در مقابل مصوبات پارلمان به‌وجود آورده و دیوان عالی با آرای متقن و مدلل خود، بسط‌دهنده‌ی این برتری و اقتدار است.

کلیدواژه‌ها


الف) فارسی
جمعی از نویسندگان، زیر نظر محمدمهدی غمامی (1393)، دادرسی اساسی تطبیقی، مطالعه‌ی مبانی، ساختارها و صلاحیت‌های نهاد دادرسی اساسی، تهران: پژوهشکده‌ی شورای نگهبان.
فاورو، لویی (1393)، دادگاه‌های قانون اساسی: الگوی اروپایی دادرسی اساسی، ترجمه‌ی علی‌اکبر گرجی ازندریانی، تهران: جنگل، جاودانه، چ دوم.
گرجی ازندریانی، علی‌اکبر (1394 [الف])، دادگاه‌های قانون اساسی: الگوی غیراروپایی دادرسی اساسی، تهران: جنگل، جاودانه، چ سوم.
گرجی ازندریانی، علی‌اکبر (1394 [ب])، در تکاپوی حقوق اساسی، تهران: جنگل، جاودانه.
ویژه، محمدرضا (1390)، کلیات حقوق اساسی، تهران: سمت.
ویژه، محمدرضا (1390)، مبانی نظری و ساختار دولت حقوقی، تهران: جاودانه جنگل.
ب) لاتین
Austin, Granville (1999), The Indian Constitution: Cornerstone of a Nation, Oxford: Oxford University Press,(original edition, 1966).
Basu, Durga Das (1993), Introduction to the Constitution of India, 15th ed, New Delhi: Prentice-Hall of India.
Baxi, Upendra (1985), Courage, Craft, and Contention: The Indian Supreme Court in the Eighties, Bombay.
Bhandari Renu (2001), Judicial Control of Legislation in India and USA, University Book House Pvt, Ltd., Jaipur.
Dhavan, Rajeev (1980), Justice on Trial: The Supreme Court Today. Allahabad: Wheeler.
Guha, Ramachandra (2007), India after Gandhi: The history of the world's largest democracy, Macmillan/Picador.
Jain, M.P (2006), Outlines of Indian Legal and Constitutional History, New Delhi: Wadhwa and Company.
Kulshreshtha, V.D, (2005), Landmarks in Indian Legal and Constitutional History, 8th ed, Revised by B.M. Gandhi.Lucknow: Eastern Book Company.
Mason, Beaney (1964), American Constitutional Law, Prentice-Hall Inc, 3rd, Ed, new jersey.
Nauriya, Anil (1996), Interception of Democratic Rights in India: Limits and Extent of the Constitutional Discourse, In Class Formation and Political Transformation in Post-colonial India, edited by T. V. Sathyamurthy. New Delhi: Oxford University Press.
Pandey, J.N (2004), Constitutional Law of India, 41st ed, Allahabad: Central Law Agency.
Patnaik, Mizoram (2008), Dimensions and Perspectives: Society, Economy & Polity, New Delhi: Concept Publishing Co.
Rai, Kailash (2005), Constitutional Law of India, 6th ed, Allahabad: Central Law Publication
Roy. Chinmoy (2012), Judicial Review and the Indian Courts, National University of Study and Research in Law (NUSRL), Ranchi, January, 2012.
Sathe, S.P (2002), Judicial Activism in India: Transgressing Borders and Enforcing Limits, 2nd ed, New Delhi: Oxford University Press.
Thripathi, G.P (2007), Indian Constitution, 1st ed, Allahabad, Allahabad Law Agency.
Shukla, V. N (2006), Constitution of India, Eastern Book House.
پ) پرونده‌ها و آرای دیوان عالی هند
A.D.M. Jabalpur v. S. Shukla, AIR 1976 SC 1207.
A.K. Gopalan v. State of Madras AIR 1950 SC 27.
Bhikaji Narayan v. State of M.P., AIR 1955 SC 781.
Deep Chand v. State of U.P., AIR 1959 SC 648.
Dulare Lodh v. IIIrd Additional District Judge, Kanpur AIR 1984 SC 1260.
Indira Nehru Gandhi v. Raj Narain, AIR 1975 SC 2299.
Kesavananda Bharati v. State of Kerala AIR 1973 SC 1461.
L. Chandra Kumar v. Union of India AIR 1997 SC 1125.
M.D. Ishaq v. State, AIR 1961 All 532.
Maneka Gandhi v. Union of India, AIR. 1978 SC 597.
Mary Roy v. State of KeralaAIR, 1986 SC 1011.
Minerva Mills Ltd. v. Union of India, AIR 1980 SC 1789.
R.M.D.C. v. Union of India AIR 1957 SC 628.
Sajjan Singh v. State of Rajasthan, AIR 1964 SC 854.
Shankari Prasad v. union of India, AIR 1951 SC 458.
State of Gujarat v. Ambica Mills, AIR 1974 SC 1300.
Tata Cellular v. Union of india AIR 1996 SC 11.