The Approach of the Guardian Council’s Jurists in Confronting the Private Ownership and Public Interest; a procedural study

Authors

1 Assistant Professor, Allameh Tabatabaei University

2 Ph.D Student of Public Law, Allameh Tabatabaei University

Abstract

The formation of the legal system and the emergence of the relationship between government and people has caused conflict between private ownership and public interest. Given that the superiority of each of private ownership or public interest over another causes loss and damage to the other, preference of public interest over the rights of private owners and vice versa requires the reason. This article seeks to explain the approach of the Guardian Council’s jurists and to evaluate the evolution of their attitudes in confronting the acts restricted the private ownership to provide public interest so as to indicate that in some cases the private property has been limited in line with providing public interest despite the protection of the proprietary rights of the individuals by the Guardian Council’s jurists. Through analysis of the collected resources, two criteria of "necessity" and "expediency" are evaluated in which the Guardian Council’s jurists have restricted and deprived the powers of the owners with referring to them in jurisprudential supervision on the acts of the Islamic Consultative Assembly and also in response to inquiries of the Administrative Justice Court. The modified approach in the procedure of the Guardian Council’s jurists in supporting the domination of the owners has promoted the protection of the public interests and attention on it, in which its guarantee requires explanation and stipulation of objective and specific principles and criteria by the Guardian Council’s jurists.

Keywords


الف) فارسی و عربی

ابن‌منظور (1408ق)، لسان العرب، ذیل واژه‌ی صلح، بیروت: دار احیاء تراث العربی، ج7.
انصاری، ولی‌الله (1381)، کلیات حقوق اداری،‌ تهران: میزان، چ چهارم.
بطرس البستانی (بی‌تا)، قطر المحیط، ‌ای قاموس مختصر لغه العربیه، لبنان: ‌مکتبه لبنان.
بهرامی احمدی، حمید (1389)، قواعد فقه، تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، چ دوم، ج1.
پوچی، جان فرانکو (1384)، درآمدی جامعه‌شناختی بر تکوین دولت مدرن، ترجمه‌ی بهزاد باشی، تهران: آگاه.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381)، ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانه‌ی گنج دانش.
حاج‌زاده،‌ هادی (1393)، «بررسی مفهوم منفعت عمومی»، گزارش پژوهشی، تهران: پژوهشکده‌ی شورای نگهبان.
خامنه‌ای، سید محمد ‌(1370)، مالکیت عمومی، تهران: تک، چ اول.
راسخ، محمد (1392)، حق و مصلحت، مقالاتی در فلسفه‌ی حقوق، فلسفه‌ی حق و فلسفه‌ی ارزش، تهران: نشر نی، چ اول، ج 2.
طالقانی، محمود‌ (1344)، اسلام و مالکیت، تهران: انتشار.
عباسی، بیژن (1389)، حقوق اداری، تهران: دادگستر، چ اول.
علیدوست، ابوالقاسم (1388)، فقه و مصلحت، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی، چ اول.
عمید زنجانی، عباسعلی (1386)، قواعد فقه: بخش خصوصی، تهران: سمت، چ اول، ج1.
فراهانی، محمدعلی‌ (1394)، گزارش کارشناسی پرونده‌های دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه‌ی تبصره‌های «2»، «3» و «5» ماده‌ی (5) اصلاح آیین‌نامه‌ی اجرایی هماهنگی تصمیم‌گیری حفظ سرانه‌های خدماتی شهر کرج، تهران: پژوهشکده‌ی شورای نگهبان، 9401005.
فرزانه، عبدالحمید (1391)، «نقش قاعده‌ی ضرورت و اضطرار در مشروعیت سلب مالکیت توسط دولت»، فقه و تاریخ تمدن ملل اسلامی، ش 31، صص 9-32.
قاسم جعفر، محمد انس (1994م)، الوسیط فی القانون االعام، قاهره: الدار الجامعه الجدیده.
گرجی، ابوالقاسم (1369)، مقالات حقوقی، تهران: مؤسسه‌ی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چ اول، ج2.
گرجی ازندریانی، علی‌اکبر (1388)، در تکاپوی حقوق اساسی، تهران: جنگل، چ اول.
مجلسی، محمدتقی (1403) بحارالانوار، بیروت: وفاء، چ دوم، ج2.
محقق داماد، مصطفی (1374)، قواعد فقه- بخش مدنی، تهران: سمت.
مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1390)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در مورد مصوبات مجلس شورای اسلامی دوره‌ی اول (خردادماه 1359-خردادماه 1363)، تهران: دادگستر، چ اول، ج 13.
مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1385)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در مورد مصوبات مجلس شورای اسلامی دوره‌ی سوم (خرداد1367-خرداد1371)، تهران: دادگستر، چ اول، ج11.
مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1385)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در مورد مصوبات مجلس شورای اسلامی دوره‌ی پنجم (خردادماه 1375-خردادماه 1379)، تهران: دادگستر، چ اول، ج9.
مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1389)، مجموعه نظرات شورای نگهبان در مورد مصوبات مجلس شورای اسلامی دوره‌ی هفتم (خردادماه 1383-خردادماه 1387)، تهران: دادگستر، چ اول، ج14.
مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1384)، مجموعه نظرات فقهی شورای نگهبان در پاسخ به استعلامات دیوان عدالت اداری (1383-1361)، تهران: دادگستر، چ اول، ج8.
مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1381)، مجموعه نظرات شورای نگهبان تفسیری و مشورتی در خصوص اصول قانون اساسی به انضمام استفساریه ها و تذکرات (1359-1380)، تهران: دادگستر.
معین، محمد (1379)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر، چ شانزدهم، ج4.
مهرپور، حسین (1371)، مجموعه نظرات شورای نگهبان، تهران: کیهان، چ اول، ج1 و ج2.
موسی‌زاده، ‌رضا (1381)، حقوق اداری، تهران: میزان، چ چهارم.
ویژه، محمدرضا (1389)، «مراجع صیانت از قانون اساسی و حمایت از مالکیت: نگرش تطبیقی بر عملکرد مراجع صیانت از قانون اساسی ایران و فرانسه»، پژوهش حقوق، سال دوازدهم، ش 29، صص 443-480.
هاشمی، سیدحسین (1381)، مجمع تشخیص مصلحت نظام، قم: مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه‌ی علمیه‌ی‌ قم، چ اول.

ب) لاتین

Barry, B. (1967), The Use and Abuse of the public interest, in the public interest, ed. By C.J. Friendrich, New York: Athenton press.
Gunn, J.M (1991), Jermy Bentham and Public Interest, in modern political theory, ed. By jack lively and Andrew Reeve, London: Rutledge[1].