The Semantics of Some of the Islamic Norms in the Constitution Based on the Concept of “Islamic Criteria”

Authors

1 Associate Professor, Tehran University

2 Public Law Master, Imam Sadiq University

Abstract

The Constitution due to its role in regulating the relations between individuals and the state is greatly important and therefore, determination of the precise meaning of the concepts set forth in that is significant too. The Islamic norms mentioned in the Constitution are among the concepts playing an important role in this document and although the superficial meaning of them is clear, but their detailed meaning isn’t explicit. Among them, the concept of “Islamic criteria” (Mavaazin-e-Islam), for the various quantitative and qualitative reasons, is much more important. The issue of this paper is the determination of the precise meaning of some of these religious norms based on the concept of “Islamic criteria”. It is proved in this research with different reasons, including comparison of these norms with the common norms of Islamic jurisprudence that the concept of Islamic criteria is semantically different from the concept of “Islamic ordinances” set forth in the Constitution. Accordingly, the meaning of many other of mentioned norms also refers to one of these two norms. 

Keywords


ابن‎سیده، علی‎بن‎اسماعیل (بی‌تا)، المحکم و المحیط الأعظم، بیروت: دار‎الکتب العلمیة، چ اول، ج9.
اداره‌ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: چاپخانه‌ی مجلس شورای اسلامی با همکاری سازمان انتشارات انقلاب اسلامی، چ اول، ج1و3.
ازهری، محمد‎بن‎احمد (بی‌تا)، تهذیب‌اللغة، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، چ اول، ج13.
آخوند ‎خراسانی، محمدکاظم‎بن‎حسین (1406ق)، حاشیة المکاسب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چ اول.
آشتیانی، محمدحسن‎بن‎جعفر (1425ق)، کتاب القضاء، قم: زهیر، چ اول.
بهشتی، محمد (1386)، بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلام، تهران: بقعه، چ اول.
بهشتی، محمد؛ باهنر، محمدجواد؛ گلزاده، علی (1390)، شناخت اسلام، تهران: بقعه، چ دوم.
پروین، خیرالله؛‌ درویش متولی، میثم (1392)، «مأخذ شریعت ناظر در نظام تقنینی جمهوری اسلامی ایران»، حکومت اسلامی، ش67، صص 115- 136.
پروین، خیرالله (1387)، «اختیارات و محدودیت‎های مجلس شورای اسلامی در امر قانونگذاری»، حقوق اساسی، ش10، صص19- 38.
جوادی آملی، عبدالله (1412ق)، «حکم الحکومة و الحکم الثانوی»، لبنان: بقیةالله، ش7، صص35-38.
جوان‎آراسته، حسین (1382)، «قانون اساسی، مبانی حاکمیت دینی در قانونگذاری (بررسی اصول دوم و چهارم)»، حکومت اسلامی، ش28، صص72-105.
حرعاملی، محمدبن‎حسن (1409ق)، وسائل‌الشیعة، قم: آل‎البیت (ع)، چ اول.
خامنه‌ای، سید محمد (1369)، «اصل چهارم قانون اساسی»، کانون وکلا، ش152و153، صص7-42.
خمینی، سید روح‎الله (1390)، صحیفه نور، تهران: مؤسسه‌ی تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره)، ج5و15.
خمینی، سید روح‎الله (1423ق)، ولایت فقیه، تهران: مؤسسه‌ی تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره)، چ دوازدهم.
دهخدا، علی‎اکبر (1385)، فرهنگ متوسط دهخدا، تهران: دانشگاه تهران، چ اول، ج2.
رشتی، میرزا حبیب‎الله (1401ق)، کتاب القضاء، قم: دارالقرآن الکریم، چ اول.
رشتی، میرزا حبیب‎الله (بی‌تا)، کتاب الغصب، بی‌جا.
سبحانی، جعفر (1402ق)، مفاهیم القرآن، معالم النبوة فی القرآن الکریم، اصفهان: مکتبة الامام امیرالمؤمنین(ع)، ج3.
صافی گلپایگانی، لطف‎الله (1412ق)، الاحکام الشرعیة ثابتة لاتتغیر، قم: دارالقرآن الکریم، چ اول.
صدر، سید محمدباقر (1403ق)، «صورة عن اقتصاد المجتمع الاسلامی»، الاسلام یقود الحیاة، تهران: وزارة الارشاد الاسلامی، چ دوم.
صدر، سید محمدباقر (1424ق)، اقتصادنا، قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر، چ اول.
صدر، سید محمدباقر (1428ق)، ومضات، مجموعة من مقالات و محاضرات و وثائق، قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر، چ اول.
عمید، حسن (1389)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: راه رشد، چ اول.
عمید زنجانى، عباسعلى (1421ق)، فقه سیاسى، تهران: امیرکبیر، چ چهارم، ج1.
فراهیدی، خلیل‎بن‎احمد (بی‌تا)، کتاب العین، قم: هجرت، چ دوم، ج7.
کدیور، محسن (1382)، «شرع شورای نگهبان در برابر قانون مجلس»، بازتاب اندیشه، ش43، صص 55-62.
محقق داماد، مصطفی (1406ق)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، چ دوازدهم، ج1.
مرتضوی، سید ضیاء (1386)، «مبانی کلی فقهی حجاب و مسؤولیت دولت اسلامی»، فقه، ش52، صص12-52.
مطهری، مرتضی (1381)، امامت و رهبری، تهران: صدرا، چ بیست‌وهفتم.
مطهری، مرتضی (1391)، آینده انقلاب اسلامی ایران، تهران: صدرا، چ سی‌وپنجم.
معین، محمد (1388)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر، چ بیست‌ وپنجم، ج4.
مکارم شیرازی، ناصر (1370)، القواعد الفقهیة، قم: مدرسة الإمام علی‎بن‎أبیطالب(ع)، چ سوم، ج1.
مکارم شیرازی، ناصر (1425ق)، أنوار الفقاهة، قم: مدرسة الإمام علی‎بن‎أبیطالب (ع)، چ اول.
نجفى، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، چ هفتم، ج40.
هاشمی رفسنجانی، اکبر (1383)، «شکاف انتظار شریعت و اقتضای واقعیت در حکومتداری ایران امروز»، راهبرد، ش32، صص 9-32.