Tenets of the Ummah-Imamate Theory and the Nation-State Theory within the framework of the Constitution of the Islamic Republic of Iran

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor of Public Law, Faculty of Law, Qom University, Iran

2 Master Student of Public Law, Imam Sadeq University, Tehran, Iran

Abstract

There are different theories to express how to regulate the relationship between rulers and subjects. The theory of the nation-state and the theory of the Ummah-Imamate are among the most important of these theories in the intellectual atmosphere of the modern state and the Islamic government. It is certain that the adoption of any of these ideas will have distinct effects in the Constitution. However, the status of the Constitution of the Islamic Republic of Iran on this issue is in a state of ambiguity. Therefore, this article answers the question of how much attention is paid to each of the theories of Ummah-Imamate and nation-state in this Constitution. For this purpose, by examining the tenets of the Constitution of the Islamic Republic of Iran, the presuppositions of its authors regarding each of these theories can be achieved. In this article, we have acted with an analytical-critical approach to discover the logic of the Constitution. The result of this research indicates that although the Constitutional law system of the Islamic Republic of Iran is organized at the level of principles and goals based on the idea of the Ummah-Imamate theory; but for some reasons, not all the requirements and accessories that are comprehensive and appropriate to this theory have been included in the Constitution, and at the level of the structures and institutions, ideas from both theories can be seen. Although the establishment of the political and military institutions is necessary to advance the theory of the Ummah-Imamate; but it is not enough, and the full implementation of this theory in the Constitution requires the completion, reform and creation of political, judicial, cultural, social, economic and military structures and institutions.

Keywords


  1. الف: فارسی

    1. ابراهیمی، محمد؛ حسینی، سید علیرضا. (1372)، اسلام و حقوق بین‌الملل عمومی، تهران: سمت، جلد 1، چاپ اول.
    2. ابوالحمد، عبدالحمید. (1353)، مبانی سیاست (جامعه شناسی سیاسی)، تهران: توس، جلد اول، چاپ هفتم.
    3. اداره تبلیغات و انتشارات. (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، جلد 1، چاپ اول.
    4. ارسطا، محمد جواد؛ نیکونهاد، حامد. (1393)، «مفهوم امت در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره 9، پاییز 1393، صص 50 ـ 27.
    5. آشوری، داریوش. (1366)، دانشنامه سیاسی (فرهنگ اصطلاحات و مکتب‌های سیاسی)، تهران: انتشارات مروارید، چاپ سوم، 1373.
    6. جوان آراسته، حسین. (1379)، «امت و ملت، نگاهی دوباره»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 16، تابستان 1379، صص 173 ـ 158.
    7. حسینی بهشتی، سید محمد. (1361)، بررسی تحلیلی از جهاد، عدالت، لیبرالیسم و امامت، تهران: دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی.
    8.  حسینی بهشتی، سید محمد. (1383)، ولایت، رهبری، روحانیت، تهران: بقعه، چاپ اول.
    9. حسینی بهشتی، سید محمد. (1390)، مبانی نظری قانون اساسی، تهران: بقعه، چاپ چهارم.
    10. رحمت الهی، حسین. (1388). تحول قدرت، دولت و حاکمیت از سپیده دمان تاریخ تا عصر جهانی شدن، تهران: میزان، چاپ اول.
    11. رحیمی، محمد رضا. (1393)، حقوق بیگانگان: مطالعه تطبیقی در حقوق بین‌الملل و حقوق اسلام، تهران: نشر دادگستر، چاپ اول.
    12. شریعتی، علی. (بی تا)، امت و امامت، بی جا: بی نا.
    13. شمس‌الدین، محمدمهدی. (1375)، نظام حکومت و مدیریت در اسلام، ترجمه سید مرتضی آیت‌الله زاده شیرازی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
    14. الصدر، محمد باقر. (1434)، موسوعه الامام الشهید السید محمد باقر الصدر (قدس السره)، قم: پژوهشگاه شهید صدر، ج 5 و 17، چاپ اول.
    15. الصدر، محمد باقر. (1434)، موسوعه الامام الشهید السید محمد باقر الصدر (قدس السره)، قم: پژوهشگاه شهید صدر، ج 17، چاپ اول.
    16. ضیایی بیگدلی، محمد رضا. (1375)، اسلام و حقوق بین‌الملل، تهران: گنج دانش، چاپ اول.
    17. عالم، عبدالرحمن. (1373). بنیادهای علم سیاست، تهران: نشر نی، چاپ اول.
    18. عمید زنجانی، عباسعلی. (1366)، فقه سیاسی: نظام سیاسی و رهبری در اسلام، تهران: انتشارات امیرکبیر، جلد 2، چاپ دوم، 1367.
    19.  عمید زنجانی، عباسعلی. (1367)، فقه سیاسی: حقوق بین‌الملل اسلام، تهران: انتشارات امیرکبیر، جلد 3، چاپ اول.
    20. فیرحی، داوود. (1387)، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران: موسسه آموزش عالی باقرالعلوم، چاپ ششم.
    21. قاضی، سید ابوالفضل (1373)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: میزان، چاپ چهاردهم.
    22. قوام، سید عبدالعلی. (1384)، روابط بین‌الملل؛ نظریه­ها و رویکردها، تهران: سمت، چاپ دهم، 1394.
    23. کعبی، عباس (1394)، تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران؛ مبتنی بر اصول قانون اساسی، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان، جلد 2، چاپ اول.
    24. کعبی، عباس (1394)، تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران؛ مبتنی بر اصول قانون اساسی، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان، جلد 1، چاپ اول.
    25. گل محمدی، احمد. (1392)، چیستی، تحول و چشم‌انداز دولت، تهران: نشر نی، چاپ اول.
    26. مصباح یزدی، محمدتقی. (1375)، «اختیارات ولی‌فقیه در خارج از مرزها»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 1، پاییز 1375، صص 95 ـ 81.
    27. منتظری، حسینعلی. (1374)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، تهران: تفکر، جلد 5، چاپ اول.

    28. موسی زاده، ابراهیم؛ کهریزی، رزیتا. (1394)، «حقوق پناهندگی در اسلام: منبعی برای توسعه حقوق بین‌الملل پناهندگی»، دو فصلنامه اندیشه­های حقوق عمومی، بهار و تابستان 1394، شماره 7، صص 56 ـ 39.

    1. نیکونهاد، حامد. (1394)، نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران در پرتو نظریه امت امامت (دانشنامه دوره دکتری تخصصی)، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
    2.  نیکونهاد، حامد. (1397)، «امت ایران؛ بازشناسی تحلیلی جامعه سیاسیِ زیربنای جمهوری اسلامی به مثابه نظام امت و امامت»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 89، پاییز 1397، صص 144 ـ 118.
    3. هاشمی، محمد. (1374)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: میزان، جلد 1، چاپ چهاردهم.
    4. هیوود، اندرو (1387)، کلیدواژه‌ها در حقوق و سیاست، ترجمه اردشیر امیرارجمند و باسم موالی زاده، تهران: امیرکبیر، چاپ دوم.