The Feasibility of the Dismissal of the Parliamentary Deputies in the Constitutional Law System of Iran

Authors

1 Assistant Professor, Tehran university - Farabi campus

2 Assistant Professor, bojnoord University

Abstract

Is it possible to dismiss a Member of Parliament? This question should be answered cautiously, especially as representation and representative are the main concepts and elements of democracy and at the forefront of power constraint by the rulers. Nevertheless, this importance cannot hinder the theories regarding the dismissal of the parliamentary deputies. This article seeks to examine the feasibility of such issue in the framework of the legal system of the Islamic Republic of Iran and besides, to consider the experiences of other countries in this respect. It seems that although dismissal of a representative is theoretically possible, its implementation needs a legal, transparent and rational process far from any political interference. Perhaps, the absence or lack of confidence regarding the executive mechanism has led the prudent mind of the legal scholars to recognize parliamentary deputies irremovable.

Keywords


  1. فارسی و عربی

    1. اداره‏ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی (1364)، صورت مشروح مذاکرات بررسی نهایی قانون اساسی، تهران: اداره‏ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
    2. آهنگران، محمدرسول؛ صادق‏پور، محمدجعفر و علیرضا میربد (1395)، «تحلیل ماهیت نمایندگی مجلس در نظام جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه‏ی مجلس و راهبرد، سال بیست‏وسوم، ش 87، صص 295-321.
    3. ارفعی، عالیه (1372)، «پارلمان ژاپن نگاهی به چهره و ساختار»، فصلنامه‏ی مجلس و پژوهش، ش 4، 312-325.
    4. بوشهری، جعفر (1384)، حقوق اساسی؛ متون قوانین اساسی، فرانسه، آلمان، سوئیس، انگلستان و آمریکا، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    5. حایری یزدی، مهدی (1995)، حکمت و حکومت، لندن: شادی.
    6. حبیب‏نژاد، سید احمد (1384)، حقوق و وظایف نمایندگی مجلس، تهران: کانون اندیشه‏ی جوان.
    7. ــــــــــــــــــــ (1385)، «ماهیت نمایندگی با تکیه بر مفاهیم فقهی- اسلامی»، فصلنامه‏ی تخصصی فقه و حقوق، ش 8، صص 125-148.
    8. ــــــــــــــــــــ (1390)، «شرایط کاندیداتوری در انتخابات مجلس شورای اسلامی در نظام حقوق اساسی ایران با نگاهی تطبیقی»، فصلنامه‏ی علمی پژوهشی علوم سیاسی، ش 55، صص 99-130.
    9. حبیب‏نژاد، سید احمد و زهرا عامری (1396)، «امانی بودن مناصب عمومی در نظام حقوق اساسی ایران با تأکید بر اندیشه‏ی علوی»، فصلنامه‏ی علمی پژوهشی حکومت اسلامی، ش 2، صص 105-130.
    10. حسنی، حسن (1369)، مقامات عالی قوه‏ی مجریه در قانون اساسی ایران و فرانسه و مطالعه‏ی تطبیقی آن، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    11. خمینی موسوی، سید روح‏الله (1370)، صحیفه‏ی نور، تهران: وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی.
    12. دبیرنیا، علیرضا (1394)، «تحلیلی بر مفهوم نمایندگی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی تطبیقی به اندیشه‏ی سیاسی غرب»، پژوهش تطبیقی اسلام و غرب، دوره‏ی 3، ش 1، 115-134.
    13. رنی، آستین (1374)، حکومت، ترجمه‏ی لیلا سازگار، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
    14. روحانی، محمدصادق (1378)، استفتائات قضائیه، قم: سپهر.
    15. روسو، ژان ژاک (1379)، قرارداد اجتماعی، ترجمه‏ی مرتضی کلانتریان، تهران: آگاه.
    16. سلطانی، سید ناصر (1390)، «مفهوم نمایندگی در مجلس اول»، مجله‏ی پژوهش‏های حقوقی، دوره‏ی 10، ش 19، صص 137-175.
    17. عباسی، بیژن (1387)، «بررسی روش‏های اعمال مردم‏سالاری مستقیم و نیمه‏مستقیم»، فصلنامه‏ی حقوق، مجله‏ی دانشکده‏ی حقوق و علوم سیاسی، دوره‏ی 38، ش 2، صص 215-235.
    18. طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1382)، کلیات حقوق اساسی، تهران: میزان.
    19. قاضی شریعت‏پناهی، ابوالفضل (1372)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: دانشگاه تهران
    20. کاویانی، محمدهادی (1387)، «بررسی مسئله‏ی انحلال مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی از سوی مقام رهبری»، فصلنامه‏ی حقوق خصوصی، ش 12، صص 165-190.
    21. کاتوزیان، ناصر (1378)، گامی به‏سوی عدالت، تهران: انتشارات دانشکده‏ی حقوق و علوم سیاسی
    22. مدنی، سید جلال‏الدین (1369)، حقوق اساسی، تهران: سروش.
    23. مصباح نسب، سید روح‏الله و سید ابراهیم موسی‏زاده (1396)، «چرایی نظارت مستمر بر نمایندگان مجلس شورای اسلامی»، فصلنامه‏ی علمی-حقوقی قانون یار، دوره‏ی 3.
    24. مصباح یزدی، محمدتقی (1378)، نظریه‏ی سیاسی اسلام، قم: مؤسسه‏ی امام خمینی(ره).
    25. مکارم شیرازی (بی‏تا)، قواعد الفقهیه، قم: مدرسه‏ی امیرالمومنین (ع).
    26. مؤمن قمی، محمد (1386)، الولایه الهیه الاسلامیه، قم: جامعه‏ی مدرسین.
    27. نایینی، محمدحسین (1358)، تنبیه‏الامة و تنزیه‏الملة، توضیحات سید محمود طالقانی، قم: بوستان کتاب.
    28. نجفی اسفاد، مرتضی و فرید محسنی (1379)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: الهادی.
    29. واعظی، احمد (1380)، حکومت اسلامی، قم: مسامیر.
    30. وکیلیان، حسن (1390)، «مبانی نظری و شیوه‏های اعمال نظارت بر رفتار نمایندگان»، مجلس و راهبرد، سال هجدهم، ش 68، صص 63-107.
    31. هاشمی، سید محمد (1379)، حقوق اساسی، تهران: دادگستر.

    انگلیسی

    1. Altman, David (2011), Direct Democracy Worldwide, London: Cambridge University Press
    2. Conacher, Duff (1991), “Power to the People: Initiative, Referendum Recall and the Possibility of Popular sovereignty in Canada”, university of torento, faculty of law review, no 174.
    3. Cronin, Thomas (1999), Direct Democracy: The Politics of Initiative, Referendum and Recall, Harvard University Press.
    4. Elections BC (2003), Report of the Chief Electoral Officer on the Recall Process in British ColumbiA 16.
    5. Garrett, Elizabeth (2004), “Democracy in the Wake of the California Recall”, University of Pennsylvania Law Review, 153.
    6. Griffith, Gareth and Roth, Lenny (2010), “Recall Elections, NSW Parliamentary Library Research Service”, E-Brief 3/2010: 1-11.
    7. Hazell, Robert (2010), The Conservative-Liberal Democrat Agenda for Constitutional and Political Reform, London: The Constitution Unit
    8. Maskell, Jack (2012), Recall of Legislators and the Removal of Members of Congress from Office, Congressional Research Service.
    9. McCormick, Peter (1994), “The Recall of Elected Members”, Canadian Parliamentary Review, 17(2).
    10. Munro ,William (1916), The Initiative, Referendum and Recall, Appleton.
    11. National Conference of State Legislatures (‘NCSL’),(2011), Recall of State <http://www.ncsl.org/default.aspx?tabid=16581>
    12. Roger Scruton (1982), A Dictionary of Political Thought, Harper and Row Publishers, New York.
    13. Twomey, Anne (2011), “The Recall of Members of Parliament and Citizens”, Initiated Elections, UNSW Law Journal, Vol 34(1), 41-69.
    14. Uwe Serd ült (2015), “The history of a dormant institution:legal norms and the practice of recall in Switzerland”, Representation, 51(2): 161-172
    15. Welp, Yanina (2016), “Recall referendums in Peruvian municipalities: a political weapon for bad losers or an instrument of accountability?”, Democratization, 23 (7): 1162-1179.
    16. Wright,Tony (2015), “Recalling MPs: Accountable to Whom?”, The Political Quarterly, Vol 86, Issue 2, 289–296.
    17. Zimmerman, Joseph (1997), The Recall: Tribunal of the People, Praeger.