Legal Clarification of the “System's Dilemmas Settlement” in the Constitutional Law Order of Iran

Authors

1 Associate Professor, Mazandaran university

2 master of public law, Mazandaran university

Abstract

The term “System's Dilemmas Settlement" is used in the Article 110 (8) of the Constitution as one of the duties and powers of the Supreme Leader. There are some uncertainties regarding this clause, such as the official body and the criterion for declaring and identifying the dilemma, as well as the final entity to provide the solution in respect of that dilemma. These ambiguities will be examined with a descriptive-analytic method in this article. In this regard, due to the detailed deliberations of the Revision Council of the Constitution, it becomes apparent that any dilemma unresolvable through ordinary ways, will be solved by the Leader through the State Expediency Council. Besides, in accordance with the standing order of the State Expediency Council and its practical precedent, in case the Supreme Leader identifies an issue as a dilemma, it will be referred to the State Expediency Council. Hence, the Council cannot directly interfere in a subject as a dilemma settlement, unless the subject is referred to it. The State Expediency Council based on the standing order is recognized as a supreme advisory council for the Leader in solving the dilemmas. Furthermore, the practical precedent indicates the Supreme Leader acts in the manner in which the State Expediency Council presents; although, in some cases, he may conditionally enforce it.

Keywords


  1. ارسطا، محمدجواد (1389)، نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، قم: مؤسسه‏ی بوستان کتاب، چ دوم.
  2. اسماعیلی، محسن و محسن نامی (1392)، «ماهیت و کارکرد فرامین رهبری در حقوق اساسی جمهوری اسلامی»، فصلنامه‏ی مطالعات حقوقی دولت اسلامی، سال دوم، ش چهارم، صص 39-79.
  3. باقریان، علی اکبر (1379)، «مبانی حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام»، کانون وکلای دادگستری خراسان.
  4. بشیری، عباس (1389)،گفت‏وگو با آیت‏الله هاشمی رفسنجانی، پیشینه و کارنامه‏ی مجمع تشخیص مصلحت نظام، تهران: صدف سماء، چ دوم.
  5. جعفری، دانش (1381)، «آیا مجمع تشخیص مصلحت نظام به وظیفه خود عمل می‏کند؟»، علوم سیاسی، ش 138 و 139، صص 23-26.
  6. جلیلوند، شهاب (1390)، قانون‏گذاری در نظام ولایی با تأکید بر نظرات امام خمینی(ره) و شیخ فضل‏الله نوری، پایان‏نامه‏ی کارشناسی‏ارشد حقوق عمومی، دانشگاه شیراز.
  7. جوادی، غلامرضا (1389)، مصوبات و اسناد و مدارک مجمع تشخیص مصلحت نظام، تهران: روزنامه‏ی رسمی جمهوری اسلامی ایران، چ اول.
  8. خسروی، حسن (1393)، حقوق اساسی، تهران: خرسندی، چ اول.
  9. خمینی موسوی، سید روح‏الله (1389)، صحیفه‏ی امام، تهران: موسسه‏ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، چ پنجم، ج 20 و 21.
  10. ــــــــــــــــــــــــــــــ (1370)، صحیفه‏ی نور، تهران: وزارت ارشاد اسلامی، ج 20.
  11. رجائی، حسین (1381)، «ولایت فقیه و حل معضلات نظام»، رواق اندیشه، ش 11، صص 43-60.
  12. رضایی‏زاده، محمدجواد؛ نیکونهاد، حامد و حسین آئینه نگینی (1392)، «معضل انتخاب رئیس کل بانک مرکزی در نظام حقوق اساسی ایران؛ سرگذشت و چشم‏انداز»، فصلنامه‏ی دانش حقوق عمومی، سال دوم، ش 6، صص 111-133.
  13. روزنامه‏ی رسمی جمهوری اسلامی ایران، ش 15233، مورخ 31/3/1376؛ به نشانی: www.rrk.ir
  14. ساکت، محمدحسین (1387)، حقوق‏شناسی (دیباچه‏ای بر دانش حقوق)، تهران: نشر ثالث، چ اول.
  15. سامانه‏ی جامع نظرات شورای نگهبان، لایحه‏ی برنامه‏ی چهارم توسعه http://nazarat.shora-rc.ir
  16. شریعتمداری، حسین (1388)، «این آب به کدام آسیاب می‏ریزد؟»، روزنامه‏ی کیهان، 1/12/1388، ص 2.
  17. شفیعی سروستانی، ابراهیم (1381)، آسیب‏شناسی قانون‏گذاری در نظام جمهوری اسلامی، قم: مؤسسه‏ی فرهنگی طه، چ اول.
  18.  اداره‏ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی (1369)، صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی، تهران: اداره‏ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، چ دوم، ج 2 (جلسات پانزدهم تا بیست‏وهشتم).
  19. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1369)، صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی، تهران: اداره‏ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، چ دوم، ج 3 (جلسات بیست‏ونهم تا چهل‏ویکم).
  20. عظیمی شوشتری، عباسعلی (1390)، آشنایی با نظام جمهوری اسلامی، قم: پژوهشکده‏ی تحقیقات اسلامی.
  21. غمامی، سید محمدمهدی و حسین خلف رضایی (1392)، «سازوکارهای حل اختلاف و تنظیم روابط قوا در نظام جمهوری اسلامی ایران (با مطالعه‏ی تطبیقی دیگر نظام‏های حقوقی)»، فصلنامه‏ی دانش حقوق عمومی، سال دوم، ش 5، صص 61-82.
  22. قلیخانی، روح‏الله (1386)، بررسی مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام در پرتو اصل حاکمیت قانون، پایان‏نامه‏ی کارشناسی‏ارشد حقوق عمومی، دانشکده‏ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
  23. گرجی ازندریانی، علی‏اکبر و مرتضی رضایی (1393)، «حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‏گانه در جمهوری اسلامی ایران»، مجله‏ی حقوقی دادگستری، دوره‏‏ی 78، ش 85، صص 113- 144.
  24. مرکز تحقیقات شورای نگهبان (1389)، مجموعه نظریات شورای نگهبان (1388- 1359)، تهران: معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، چ دوم، ویرایش اول.
  25. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، دوره‏ی ششم، اجلاسیه‏ی دوم، جلسه‏ی 128 (13/5/1380)؛ در: http://www.hvm.ir
  26. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، دوره‏ی ششم، اجلاسیه‏ی دوم، جلسه‏ی 129 (14/5/1380)؛ در: http://www.hvm.ir
  27. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، دوره‏ی ششم، اجلاسیه‏ی دوم، جلسه‏ی 130 (16/5/1380)؛ در: http://www.hvm.ir
  28. مهرپور، حسین (1371)، «مجمع تشخیص مصلحت نظام و جایگاه قانونی آن»، مجله‏ی تحقیقات حقوقی، ش10، صص 11-55.
  29. ـــــــــــــــ (1387)، مجموعه نظریات شورای نگهبان، تهران: دادگستر، چ اول، ج 2.
  30. ـــــــــــــــ (1394)، مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دادگستر، چ ششم.
  31. مهرپور، حسین و محمدحسین ملایری (1381)، «نقادی نظر ورزی‏ها درباره‏ی مجمع تشخیص مصلحت (مصاحبه با آیت‏اله هاشمی رفسنجانی)»، راهبرد، ش 26، صص 5 – 50.
  32. نجفی اسفاد، مرتضی و فرید محسنی (1386)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات بین‏المللی الهدی، چ چهارم.
  33. هاشمی، سید محمد (1372)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، قم: صدر، چ اول، ج 2.