هر کشوری پس از پشت سر گذاشتن یک انقلاب برای گذار به وضعیت پایدار و نهادینه کردن اهداف برآمده از قانون اساسی با چالش‌های سخت و سهمگینی روبه‌روست. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبین نهادهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور بوده و حدود صلاحیت‌های آن‌ها را مشخص کرده است. در قانون اساسی ایران سازوکارهایی وجود دارد که وحدت و همگرایی بین نهادها را تضمین کرده و زمینه ایجاد مشارکت سیاسی را نیز در میان مردم فراهم می‌سازد. نوشتار حاضر در پی آن است تا ضمن تبیین مفهوم حاکمیت سیاسی در فصل پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به نقش نهاد رهبری در توازن و نظارت بین قوا و همچنین تحکیم وحدت و هویت ملی در راستای گام برداشتن در مسیر مردم‌سالاری دینی بپردازد. این نوشتار از طریق گردآوری داده‌های کیفی به شیوه کتابخانه‌ای و اسنادی و همچنین بهره‌گیری از داده‌های تجربی و تحلیل آن‌ها با رویکرد اثباتی- تفسیری به این نتیجه رسیده است که فصل پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، با توجه به نقش و جایگاهی که برای نهاد رهبری در تطبیق، انسجام و نظارت بر قوای حکومتی و همچنین تأمین وحدت و همبستگی ملی و بسط مشارکت سیاسی قائل است، فرایند دستیابی به اهداف انقلاب و متعاقب آن گذار به مردم‌سالاری دینی را تسهیل می‌کند.
آبراهامیان، یرواند (1389)، تاریخ ایران مدرن، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی، چ چهارم. آشوری، داریوش (1388)، دانشنامه سیاسی، تهران: مروارید. بهشتی‌سرشت، محسن و حسین صابر (1394)، «تاریخچه تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه ژرفاپژوه، سال دوم، ش 2 و 3، ص 32-66. باباگل‌افشانی، محمدمهدی (1391)، «مبانی کلامی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، ش 31، ص 167-178. بشیریه، حسین (1394[الف])، دیباچه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران: دوره جمهوری اسلامی ایران، تهران: نگاه معاصر. ---------- (1394[ب])، گذار به مردم‌سالاری، چ دوم، تهران: نگاه معاصر. ---------- (1387)، انقلاب و بسیج سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چ هفتم. بهنیافر، احمدرضا (1387)، «مفهوم ولایت مطلقه فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهارم، ش 12، ص 45- 76. پوراحمدی، حسین، غفاری‌نژاد، میثم و حامد کاظمی (1395)، «دموکراسی با زور و چالش‌های فراروی آن در عراق»، فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، سال هشتم، ش 1. تاجانی، بهرام (1388)، قانون اساسی- مدنی، تهران: اندیشه عصر. تاجیک، محمود رضا و علیرضا شریفی (1388)، «موانع گفتمانی دموکراسی در افغانستان»، مجله علوم سیاسی، سال دوازدهم، ش 46، ص 35-42. جوان‌آراسته، حسین (1395)، «تفکیک قوا در نظام سیاسی اسلام و جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال چهل‌ونهم، ش 1، ص 51- 67. خمینی، سید روح‌الله (1386)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ چهارم. راضی رستاقی، حمید (1392)، «نقش و جایگاه ولایت فقیه در مدیریت نظام جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی – تخصصی فرهنگ پژوهش، ش 16، ص 90-118. رزاقی، محمدرضا (1397)، «ترسیم نظری نقش مقام رهبری در موازنه قوا در چارچوب نظام جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه جستارهای حقوق عمومی، سال دوم، ش چهارم، ص 140-115. ساجدی، امیر (1393)، «دموکراسی و اسلام سیاسی در خاورمیانه؛ مطالعه موردی اخوان‌المسلمین مصر»، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال پنجم، ش 25، ص 29-51. سو، آلوین (1388)، تغیر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی، وابستگی و نظام جهانی، ترجمه محمود حبیبی مظاهری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. شعبانی، قاسم (1374)، حقوق اساسی و ساختار جمهوری اسلامی ایران، تهران: اطلاعات، چ سوم. طلوعی، محمود (1385)، فرهنگ جامع سیاسی، تهران: نشر علم، چ سوم. عیوضی، محمدرحیم و محمدجواد هراتی (1390)، درآمدی تحلیلی بر انقلاب اسلامی ایران، قم: نشر معارف. قوام، عبدالعلی (1389)، چالش‌های توسعه سیاسی، تهران: قومس. کوزه‌گر کالجی، ولی (1387)، «ساموئل هانتیگتون کیست؟»، مجله گزارش، سال هجدهم، ش 205، ص 21-22. محمدی، منوچهر (1388)، تحلیلی بر انقلاب اسلامی، تهران: امیرکبیر. ملکوتیان، مصطفی؛ حسینی‌زاده، محمدعلی؛ حقیقت، سید صادق؛ فراتی، عبدالوهاب و محمدرضا مرندی (1385)، انقلاب اسلامی ایران، قم: نشر معارف، چ سی‌وسوم. نصر اصفهانی، محمد و علی نصر اصفهانی (1380). بنیان‌های انقلاب اسلامی ایران، اصفهان: فرهنگ مردم، چ اول. هانتینگتون، ساموئل (1396). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علم، چ ششم.
ب: لاتین
Lipset, S. M (1959), “ Some Social Requisites of Democracy:Economic Development and Political Legitimacy”, American Political Revie w,Vol. 53, No. 1.
Lust,Ellen and Soltan,Gamal (2012), “After the Arab Spring: Islamism, Secularism, and Democracy”, Crrent History, Vol. 111.
Pellizzo, Riccard (2003), Cartel Parties and Cartel Party Systems, Unpublished Ph. D Dissertation, Johns Hopking University.
Yamacoguze, Nihan (2009), Understanding the Violence in Iraq.
جهانی نسب, احمد, پولادی, کمال. (1398). نقش نهاد رهبری در فرایند گذار به دموکراسی در ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ( با تأکید بر فصل پنجم). فصلنامه دانش حقوق عمومی, 8(24), 87-108. doi: 10.22034/qjplk.2019.174
MLA
احمد جهانی نسب; کمال پولادی. "نقش نهاد رهبری در فرایند گذار به دموکراسی در ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ( با تأکید بر فصل پنجم)". فصلنامه دانش حقوق عمومی, 8, 24, 1398, 87-108. doi: 10.22034/qjplk.2019.174
HARVARD
جهانی نسب, احمد, پولادی, کمال. (1398). 'نقش نهاد رهبری در فرایند گذار به دموکراسی در ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ( با تأکید بر فصل پنجم)', فصلنامه دانش حقوق عمومی, 8(24), pp. 87-108. doi: 10.22034/qjplk.2019.174
VANCOUVER
جهانی نسب, احمد, پولادی, کمال. نقش نهاد رهبری در فرایند گذار به دموکراسی در ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ( با تأکید بر فصل پنجم). فصلنامه دانش حقوق عمومی, 1398; 8(24): 87-108. doi: 10.22034/qjplk.2019.174
)