در تعیین معنای متون – از جمله متون حقوقی و قانون اساسی- سه رهیافت عمدهی مؤلفگرا، متنگرا و مفسرگرا قابل شناساییاند. در این میان، مؤلفگرایی دیدگاهی است که قرنها در اغلب نظامهای حقوقی، نظریهی مسلط تفسیری بوده و همچنان نیز در بسیاری از نظامهای حقوقی – مانند ایران و آمریکا- کموبیش مورد توجه است. معنای قانون اساسی در نظریهی مؤلفگرا از مقاصد و منویات قانونگذار برمیخیزد. این نظریه در اصول فقه شیعه و همینطور نگاه اعضای شورای نگهبان بهعنوان نظریهی صحیح و رسمی تفسیر پذیرفته شده است. شاخههای گوناگونی چون قصدگرایی، غایتگرایی و تسلیمگرایی همه در اعتبار دادن به مقصود مؤلف مشترکاند و در مقام ارزیابی، کموبیش نقاط مثبت و منفی این نظریه را دارند. پژوهش حاضر با بررسی شماری از منابع حقوق اساسی و نظریههای اندیشمندان علم اصول و فلسفهی حقوق در پی معرفی دیدگاه تفسیری مؤلفگرا در تفسیر قانون اساسی با بیان گوشهای از تاریخچه، ماهیت و اقسام آن و تأثیری است که بر نظام حقوقی کشور گذاشته است. ارزیابی این مقدمات، ایرادات جدی زبانی و غیرزبانی نظریهی مؤلفمحور را روشن میسازد.
آقایی، کامران (1394)، مکتبهای تفسیری در حقوق بر بنیاد هرمنوتیک حقوقی، تهران: میزان، چ دوم.
اصلانی، فیروز و محمدی، رضا و اکبر طلابکی (1395)، «ضابطهمندی فهم، تطبیق و تفسیر قانون اساسی با تأکید بر ذیل اصل چهارم قانون اساسی»، فصلنامهی دانش حقوق عمومی، سال پنجم، ش 15، صص 27 - 53.
پروین، خیرالله (1395)، «درآمدی بر مفهوم و موازین عرف حقوق اساسی»، فصلنامهی پژوهشهای فقهی، دورهی 12، ش 2، صص 229-255.
جعفری تبار، حسن (1388)، فلسفهی تفسیری حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشار، ویرایش دوم، چ اول.
رازی اصفهانی، محمدتقی (بیتا)، هدایة المسترشدین فی شرح اصول معالمالدین، کتابخانهی آنلاین شیعه (Ishia Books)، ج 1.
رشتی، حبیبالله (بیتا)، بدایع الافکار، مندرج در کتابخانهی اینترنتی مدرسهی فقاهت، ج 1، قابل دسترسی در http://lib.eshia.ir/13094/1/183
شهیدی، مهدی (1390)، تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران: مجد، چ هشتم، ج 1.
صدر، سید محمدباقر (1422ق)، دروس فی علم الاصول، اعداد محسن غرویان و عبدالجواد ابراهیمی شاهرودی، قم: انتشارات دارالعلم، چ سوم، ج 1.
-------------- (1395ق)، المعالم الجدیدة، نجف: کتابفروشی النجاح، چ دوم.
عمید زنجانی، عباسعلی (1384)، فقه سیاسی، تهران: امیرکبیر، چ اول، ج 10 (اندیشهی سیاسی در جهان اسلام معاصر).
کاتوزیان، ناصر (1393)، فلسفهی حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ پنجم، ج 3 (منطق حقوق).
کیوانفر، شهرام (1390)، مبانی فلسفی تفسیر قانون، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ اول.
لاریجانی، صادق (1382)، «فلسفهی تحلیلی و علم اصول مباحث مقایسهای»، فصلنامهی پژوهشهای اصولی، ش 2 و 3، صص 63- 100.
لایکن، ویلیام جی (1392)، درآمدی به فلسفهی زبان، ترجمهی میثم محمدامینی، تهران: نشر هرمس، چ دوم.
مظفر، محمدرضا (1392)، اصول الفقه، ترجمهی محسن غرویان، قم: دارالفکر، چ دوازدهم، ج 1.
موسیزاده، ابراهیم و مصطفی منصوریان (1393)، «رویکرد منشأگرایی در تفسیر قانون اساسی و آثار آن در رویهی شورای نگهبان»، فصلنامهی دانش حقوق عمومی، سال سوم، ش 8، صص 1- 21.
واعظی، احمد (1386)، درآمدی بر هرمنوتیک، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهی اسلامی، چ چهارم.
هاشمی، سید محمد (1384)، حقوق بشر و آزادیهای اساسی، تهران: میزان، چ اول.
ب) انگلیسی
Barak, Aharon (2005), Purposive Interpretation in Law, Translated to English by Sari Bashi, New Jersey: Princeton University Press, First Published.
Fallon, Richard H (2014), “Three Symmetries between Textualist and Purposivist Theories of Statutory Interpretation and Irreducible Roles of Values and Judgement within Both”, Cornel Law Review, Vol. 99, pp. 685- 34.
Huscroft, Grant & Miller, Bradley (2011), The Challenge of Originalism Theories of Constitutional Interpretation, Cambridge: Cambridge University Press, First published.
Kenneth R, Thomas (2011), “Selected Theories of Constitutional Interpretation”, Congressional Research Service:
https://fas.org/sgp/crs/misc/R41637.pdf
Soames, Scott (2013), “Deferentialism: A Post–originalist Theory of Legal Interpretation”, Fordham Law Review, Vol. 82, Issue 2, pp. 597- 617.
Treanor, William Michael (2007), “Taking Text Too Seriously: Modern Textualism, Original Meaning, and the Case of Amar's Bill of Rights”, Michigan Law Review, Vol. 106: 487, December 2007, pp. 487- 543.