سنجش مشروعیت شورای انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

گاهی سخن از مشروعیت یک نهاد به معنای قانونی بودن آن نهاد و ساختارهای آن است، بدین‌معنا که آن نهاد و ساختارهایش با رعایت قواعد حقوقی ایجاد شده و منطبق با آن‌ها باشد. در مقابل گاهی مقصود از مشروعیت، حقانی بودن یک نهاد و ساختار بوده و بدین‌معناست که آن نهاد و تشکیلات براساس نظریه قدرتی که میان اکثریت شهروندان معتبر بوده و بدان ایمان و اعتقاد دارند، ایجاد شده است. بنابراین مشروعیت شورای انقلاب اسلامی در دو حوزه مورد بحث قرار می‌گیرد؛ گستره اول، بحث از قانونی بودن شورای انقلاب اسلامی است؛ بدین‌معنا که شورای انقلاب اسلامی براساس کدام سازوکارهای حقوقی ایجاد شده است؟ محمل دیگر، بحث از حقانیت نهاد شورای انقلاب اسلامی است؛ بدین‌معنا که آیا شورای انقلاب اسلامی براساس نظریه قدرتی بنا شده است که میان اکثریت شهروندان کشور ایران معتبر است و اکثریت مردم ایران بدان ایمان و اعتقاد دارند؟ در ادامه با رویکرد توصیفی تحلیلی به این نتیجه دست می‌یابیم که شورای انقلاب اسلامی مصون از خدشه قانونی و حقانی است.

کلیدواژه‌ها



  1. منابع

    الف: فارسی

    1. بشیریه، حسین (1372)، انقلاب و بسیج سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    2. پناهی، حسین (1383)،  جامعه‌شناسی شعارهای انقلاب اسلامی، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، 1383.
    3. بازرگان، مهدی (1391)،‌ مجموعه آثار مهندس مهدی بازرگان (انقلاب اسلامی ایران«3»)، تهران: بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان.
    4. خمینی موسوی، سید روح‌الله (1378)، صحیفه‌ امام، مؤسسه‌ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، تهران: مؤسسه‌ چاپ و نشر عروج، ج 4، 5 و 6.
    5. خامنه‌ای، سید علی (1360)، گفتاری درباره حکومت علوی، انتشارات حزب جمهوری اسلامی.
    6. رحیم‌زاده صفوى (1368)، اسرار سقوط احمدشاه، به کوشش بهمن دهگان، تهران: فردوس.
    7. رضوی، مسعود (1376)، هاشمی و انقلاب (تاریخ سیاسی ایران از انقلاب تا جنگ)، تهران: همشهری.
    8. سائلی کرده ده، مجید (1384)، شورای انقلاب اسلامی ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
    9. سحابی، عزت‌الله (1377)، «گفت‌وگو با مهندس عزت الله سحابی، در شورای انقلاب چه گذشت»، مجله ماهنامه ایران فردا، ش 51، بهمن و اسفند، ص 11.
    10. قاضی شریعت‌پناهی، سید ابوالفضل (1380)، بایسته‌های حقوق اساسی، تهران: دادگستر، چ هفتم.
    11.  ------------------------- (1388)، بایسته‌های حقوق اساسی، تهران: میزان، چ سی‌وششم.
    12. مختاری، محمد (1358)، «بررسی شعارهای دوران قیام 2»، کتاب جمعه، ش 24، ص۱۰۶.
    13. مکی، حسین (1363)، تاریخ بیست‌ساله ایران، تهران: نشر ناشر.
    14.  هاشمی رفسنجانی، اکبر (1376)، دوران مبارزه، زیرنظر محسن هاشمی، تهران: معارف، ج ۱.
    15.  ----------------- (1383)، کارنامه و خاطرات سال‌های 1357 و 1358، انقلاب و پیروزی، به اهتمام عباس بشیری، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب.
    16.  یزدی، ابراهیم (1368)، آخرین تلاش‌ها در آخرین روزها، تهران: انتشارات قلم، چ6.

    ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­

    ب: مطبوعات

    1. موسوی اردبیلی، روزنامه جمهوری اسلامی، مورخ 6/4/1369، ص 5.
    2. روزنامه اطلاعات 24بهمن 1357.
    3. مصاحبه با کریم سنجابی، روزنامه اطلاعات، 20/10/1357، ص 1و2.
    4. کنفرانس مطبوعاتی مهندس بازرگان در مورخ 3/11/57 منتشره در روزنامه کیهان مورخ 4/11/57، ص 3.
    5. بختیارنژاد، پروین، «ناگفته‌هاى شوراى انقلاب و دولت موقت از زبان دکتر ابراهیم یزدى»، روزنامه شرق مورخ 25/1/1385.
    6. روزنامه اطلاعات مورخ 31/4/59، ص 5.
    7. روزنامه اطلاعات مورخ 16/11/1358.
    8. روزنامه کیهان، مورخ 7/1/1358.
    9. پناهی، محمدحسین، رهبری امام خمینی (ره) در شعارهای انقلاب اسلامی ایران، https://rasekhoon.net، 21/10/93.